Ik wou geen kind, maar ik mis het wel (deel 2)

zondag 30 november 2014 Gastblogger 7 Opmerkingen

Steeds vaker gaapt de kloof tussen mijzelf en mensen met kinderen. Nooit op het eerste gezicht. Wel als ik naar het bredere plaatje kijk. Wat is de zin van de Nullipaar? 'Er is er geen', zei een vriend onomwonden vorige week aan een restauranttafel. 'Zonder kinderen heeft het leven geen zin.' Hij heeft er zelf geen, dus hij sprak ook voor eigen deur. Maar het klopt. Strikt bekeken ben ik een drijvend stuk wrakhout in de zee van het bestaan. Geen onderdeel van een schip dat zelf een onderdeel van een vloot is. Geen enkele draad die uit mezelf vertrekt en nieuw leven breit. (...)

Het heeft ook te maken met een algemene consensus over wat dat is, zingeving. Iedereen lijkt het erover eens dat ouderschap daar de belangrijkste invulling van is. Dat kinderen zin aan het leven geven. Zonder kinderen wordt het allemaal veel lastiger in te vullen, dan moet er gezocht worden naar alternatieven.
Die consensus is misschien ook een gemakkelijkheidsoplossing. Het is het eerste wat klaarligt als je naar die verdomde zin zoekt. Waarom zou je dan verder zoeken, met het risico dat je niet vindt wat je zoekt, omdat het er misschien gewoonweg niet is, omdat we tenslotte misschien allemaal maar mieren zijn die maar doen wat ze doen? Krioelen, overleven en door voortplanting de krioelende massa in stand houden. (...)

Op Facebook zag ik vorige week deze status-update verschijnen: 'Soetkin bakte vanavond voor het eerst in haar leven wafels en bedacht aan de vooravond van de elfde verjaardag van dochterlief hoeveel dingen ze dankzij haar kinderen voor het eerst heeft gedaan. Bevallen en borstvoeding geven waren daarbij wel van het spectaculairste. Nu komen loslaten en diplomatiek topoverleg eraan. Ouderschap: de never stop exploring-factor in mijn leven'.
Voilà, denk ik dan, wat zit ik van vliegtuig naar bus te hollen, terwijl de heilige graal die ik zoek misschien gewoon in een verkaveling ligt? (...)

'Goh, ik zou graag eens in jouw leven zitten', hoor je dan. Het zijn mensen met kinderen die zoiets zeggen. 'Wat een droom, gewoon opstaan en in een café gaan ontbijten met een krant. Tijd hebben om te lezen. Yoga. Sporten.' Klopt. Wanneer ik op een zaterdagmorgen ergens in een gezellige Brusselse koffiebar omringd met kranten aan de cappuccino zit, denk ik ook zoiets: I love my life. Maar als ik uitzoom, zie ik mezelf aan die cappuccino zitten, terwijl de wereld druk doende is met webben weven voor de toekomst.
Of ik hoor een moeder vloeken: 'Dan sta ik in het zwembad met mijn zoon op zaterdagochtend en denk ik: ik. wil. niet. Ik. haat. zwembaden. Waarom kan ik niet gewoon een boek lezen?' 'Ha', zeg ik dan, 'binnen 10 jaar zit ik nog altijd op zaterdagochtend aan de cappuccino en heb jij een puberzoon die kan zwemmen en die jou alweer in een andere levensfase meesleurt. Binnen 25 jaar kijk jij aan de rand van het zwembad naar een zoon die zijn zoon leert zwemmen, terwijl ik nog altijd aan de cappuccino zit.' In mijn geval blijven rol en status onveranderd bij het voortschrijden van de jaren, hoeveel reizen ik ook maak, hoeveel boeken ik ook lees, hoeveel yogahoudingen ik ook onder de knie krijg. (...)

Begin jaren 2000 was er het boek The Childless Revolution van Madelyn Cain. Ze interviewde meer dan honderd kinderloze vrouwen en besloot dat we op de vooravond van een revolutie stonden, omdat vrouwen decennia na hun intrede op de arbeidsmarkt nu ook konden kiezen voor volledige zelfontplooiing, wat de goegemeente daar ook over dacht. (...)

Maar wat is dat, volledige zelfontplooiing? En staat dat haaks op het moederschap of maakt moederschap daar nu net deel van uit? Dat is een vraag waarop ik geen antwoord heb, omdat ik het uit eigen ervaring nooit zal kunnen uitvissen. En alleen daarom is er die scheut van pijn.

Met dank aan Lieve Van de Velde voor haar getuigenis.

7 opmerkingen:

  1. Als je kinderen hebt, wordt je maatschappelijk hierin bevestigd, 'het gezin' is de standaard. Plus dat je aan de familietafel weet waar te gaan ziten: eerst ben je zelf kind, dus bij de kinderen, dan bij de pubers, dan bij de jongvolwassenen, dan bij de jonge ouders,... tot bij de grootouders.Als single is je plaats niet zo duidelijk. Ik ben nog niet zo zeker of kinderen altijd 'zin' geven aan je leven, dat is meer een individuele keuze: wel is het zo dat ze een groot deel van je tijd en energie vragen. Ik vind het niet fair dat kinderzorg voornamelijk op de schouders van twee ouders terechtkomt, zou liever een kind in een groeps/stamcultuur zien opgroeien.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. "Iedereen lijkt het erover eens dat ouderschap daar de belangrijkste invulling van is." Nou, daar ben ik het nu 's absoluut niet mee eens. En eigenlijk erger ik mij ook aan deze veronderstelling.
    Er zijn zoveel manieren om zin te geven aan je leven. Met of zonder kinderen, dat maakt toch niet uit! En zingeving kan je op elk moment doen. Als je iemand troost, als je iemand aan het lachen brengt, als je opkomt voor je idealen, als je steun biedt, noem-maar-op! Er zijn zelfs mensen die nét vinden dat ze geen kinderen moeten krijgen in deze overvolle wereld. Zingeving is zo veelzijdig! Gelukkig maar.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. @Vlinderke: helemaal eens met je stelling dat het niet fair is dat kinderzorg voornamelijk op de schouders van twee ouders terechtkomt (zie ook http://oponseentje.blogspot.be/2014/06/it-takes-village-to-raise-child.html). Er komt tegenwoordig te veel druk terecht op het kerngezin. Dat lijkt mij noch goed voor de overbelaste ouders, noch voor de kinderen, noch voor de vele mensen die graag wat meer kinderen in hun nabijheid zouden willen hebben.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. wow dit lezen na een complete baal zondag als single. Confrontrerend. "Nog steeds een cappucino drinken over 25jaar ". Pff niet teveel bij nadenken en zingeven aan je leven kan ook zonder kinderen. Vrijwilligerswerk bij organisaties zaken waar jij interesse in hebt, jezelf verrijken middels toneel, lezen, film.... Zoveel dingen die je op je eentje kan doen.
    Want dat besef ik wel, finaal sta je er als single alleen voor! Dus kies bewust de dingen die je zelf wil, niet die dingen die verwacht worden. Iedereen heeft reeds van die momenten gehad: miljaar hoe moet ik dit nu weer oplossen' En uiteindelijk slaag je er toch weer in om op je eentje uit de slag te trekken!

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Tja. De zin van het leven... lastige discussie waar ik liever eens tussen pot en pint over babbel dan via deze blog. Dit hangt ook volgens mij niet noodzakelijk samen met het al dan niet hebben van kinderen, en wat dat betreft kan ik me volledig aansluiten bij de reactie van Esmeralda. Zelf merk ik wel dat ik, als prille veertiger zonder kinderen of relatie, ook wel worstel met de vraag hoe ik meer zin kan geven aan mijn leven. Af en toe iets (onvoorwaardelijk) doen voor/delen met een ander, daar heeft het dan voornamelijk mee te maken, denk ik.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Zin geven aan mijn leven, dat houdt voor mij vooral in: iets betekenen voor anderen. Een goede dochter zijn voor mijn ouders, een lieve zus voor mijn broers, een leuke tante voor mijn neefjes en nichtjes, een attente meter voor mijn metekindje, een vriendin waar men kan op rekenen, een correcte en aangename collega, iemand die (onder meer via deze blog) mensen bij elkaar brengt, enz.
    Een groots en meeslepend leven, da's voor de meesten onder ons niet weggelegd. Ik ambieer dat ook niet. Wat zin geeft aan mijn leven is de verbondenheid met anderen, het feit een verschil te maken in het leven van anderen. Op mijn kast staat trouwens de tekst: 'Wie van een ander houdt, vraagt niet naar de zin van het leven.' (Ursula Kophaupt)
    Ook samen met anderen opkomen voor onze idealen, is iets dat mij een warm gevoel van verbondenheid geeft en zin geeft aan m'n leven.

    Ik had heel graag eigen kinderen gehad, maar ik ben in de loop der jaren gaan beseffen dat het niet de enige manier is om zin te geven aan m'n leven. Alleen is 'kinderen' wel dé manier waarop de meeste mensen zin geven aan hun leven. Wie er geen krijgt, moet dus een stuk creatiever zijn.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. 1. Gelukkig woont Lieve Van de Velde niet in India. Daar schijnt het hebben/ krijgen van kinderen zo'n belangrijk iets, dat een gelukkige/ ongelukkige eigen keuze onbestaanbaar is.
    2. Spijtoptanten die geen kinderen wilden maar ze wel 'kregen' zijn er ook. Alleen zullen die het niet gauw hardop zeggen. Want dat betekent min of meer ontkennen van het bestaansrecht van je kind, en dat wil je, ook al ben je nog zo ongewenst moeder, nu toch ook weer niet.
    3. Onder die cappuccino zie ik nog een mooie overpeinzing: waarom wordt dat als een mogelijke belemmering gezien? Is het misschien zo dat 'we' het ergens wel 'lekker' vinden als er voor ons wordt beslist? Maar dat niet durven toe te geven in het walhalla van zelfbeschikking hetende West-Europa? Als darmkrampjes, zwemlestrauma's, stelende of drugsgebruikende pubers je uit je slaap houden of zelfs tot wanhoop drijven, is er in ieder geval 1 probleem afwezig: het zelf bedenken wat te gaan doen. Soms is het zelf beslissen (twintig jaar lang) om rustig een boek te lezen met capuccino op café zwaarder dan 'geleefd worden' door de ellende die ouderschap heet.
    4. Mensen die wel kinderen willen/ goed met ze overweg kunnen maar ze niet zelf op de wereld hebben geschopt, zijn vaak de leukste ouders. Ze zijn vaak geduldiger en hebben vaker de volle aandacht. Sterker nog, die onvoorwaardelijke liefde verdwijnt vaak -begrijpelijk- met het zelf ouder worden. Aan die snoeptante, meter, peter, gezellige oom, bewaren kinderen soms betere herinneringen dan aan hun eigen ouders. Het is een schrale troost bij oprispingen van oergevoelens als 'iets willen doorgeven'. Maar toch, dat zou meer gekoesterd moeten worden.
    5. Ik las gister dat de bevolking van Ethiopië van dertig naar honderd miljoen steeg in dertig jaar. Als ik dat lees schaam ik me bijna dat ik zelf kinderen heb.

    BeantwoordenVerwijderen